Trong những năm gần đây, viên đất nung đã trở thành một trong những vật liệu không thể thiếu trong việc trồng cây, đặc biệt là trong các phương pháp trồng kiểng lá, thủy canh, cây cảnh, hay cây mọng nước. Vậy viên đất nung là gì? Tại sao lại được ưa chuộng đến vậy?
Hãy cùng tìm hiểu về loại giá thể này và những loại viên đất nung thông dụng nên dùng trong bài viết dưới đây.
Viên đất nung là gì?
Viên đất nung là một loại giá thể trồng cây được làm từ đất sét nung ở nhiệt độ cao, thường từ 1.200 – 1.400 độ C. Sau khi nung, đất sét trở thành các hạt có hình dạng tròn hoặc oval, bề mặt xốp và nhẹ. Bên trong viên đất nung có cấu trúc tổ ong, giúp giữ nước, thông khí tốt, rất phù hợp cho việc trồng cây hoặc làm giá thể thủy canh.
Ưu và nhược điểm của viên đất nung so với các giá thể khác
Viên đất nung nổi bật với khả năng giữ nước và thông thoáng, nhưng cũng có một số hạn chế. Dưới đây là bảng so sánh ưu nhược điểm của viên đất nung và các loại giá thể khác như xơ dừa, perlite, than bùn và đá pumice, giúp bạn lựa chọn phù hợp cho cây trồng.
Viên đất nung SFARM – Đặng Gia Trang (Việt Nam)
Đặc điểm: Kích thước viên đất không đồng đều (từ 5-20mm), bề mặt sần sùi, màu sắc xám hoặc nâu nhẹ, và khá nặng.
Ưu điểm:
- Bề mặt sần sùi giúp rễ cây bám tốt hơn, phù hợp với nhiều loại cây như lan, rau.
- Độ bền cao, có thể tái sử dụng nhiều lần.
- Giá thành rẻ hơn nhiều so với các viên đất nung nhập khẩu, phù hợp với ngân sách của nhiều người.
- Có nhiều kích cỡ và loại phù hợp với nhu cầu trang trí và trồng cây.
Nhược điểm:
- Mẫu mã không đẹp mắt như viên đất nung Thái.
- Kích thước không đồng đều, có thể ảnh hưởng đến tính thẩm mỹ và sự đồng nhất của giá thể.
Ứng dụng: Phù hợp với người mới bắt đầu trồng cây, cũng như dùng cho các mô hình aquaponics, phủ mặt chậu hoặc trộn giá thể để tăng tính thoát nước.
Viên đất nung cao cấp Seramis (Đức)
Đặc điểm: Viên đất nung SERAMIS có kích thước khoảng 8-16mm, bền, nhẹ và sở hữu khả năng giữ nước cũng như thông khí tối ưu. Màu sắc của viên đất nung có thể là nâu đỏ đặc trưng, tạo nên một lớp phủ đẹp mắt và thẩm mỹ.
Ưu điểm:
- Chất lượng cao, được sản xuất từ sét tự nhiên có độ tinh khiết cao, ít tạp chất.
- Hình dạng xốp, gồ ghề của viên đất nung giúp rễ cây bám chắc và thông thoáng.
- Kích thước đồng đều, nhẹ, bền và khả năng giữ nước và thông khí rất tốt.
Nhược điểm:
Giá thành cao hơn rất nhiều so với các loại viên đất nung khác, không phù hợp với ngân sách của nhiều người.
Ứng dụng: Sản phẩm lý tưởng cho thủy canh và làm lớp phủ cho cây cảnh. Đây là sự lựa chọn cao cấp với giá thành tương đối cao nhưng chất lượng vượt trội, mang đến môi trường sống hoàn hảo cho cây trồng.
Hiện tại có 3 loại đất nung Seramis được công ty SFARM phân phối độc quyền tại Seramis Việt Nam.
Viên đất nung Xuân Nông (Châu Âu)
Đặc điểm: Châu Âu là một loại viên đất nung có hình dạng tròn, đều. Kích thước viên đất nung Châu Âu thường dao động từ 4-10mm, với màu sắc xám hoặc hồng.
Ưu điểm:
- Khả năng giữ nước và thoát nước tốt.
- Kích thước đa dạng, màu sắc hấp dẫn.
- Phù hợp cho các mô hình trồng cây cảnh, hoa kiểng và thủy canh.
Nhược điểm: Giá thành cao so với các loại viên đất nung phổ biến khác.
Ứng dụng: Viên đất nung Châu Âu được sử dụng phổ biến trong trồng lan, cây cảnh, và thủy sinh, giúp cung cấp một môi trường phát triển ổn định và thoáng khí cho rễ cây.
Viên đất nung Popper (Thái Lan)
Đặc điểm: Có nhiều kích thước khác nhau (nhỏ, vừa, lớn), bề mặt trơn láng và hình dạng tròn trịa, nhẹ so với các loại viên đất nung khác.
Ưu điểm:
- Mẫu mã đẹp, nhẵn bóng, tạo tính thẩm mỹ cao khi trang trí mặt chậu cây.
- Độ bền cao.
- Giữ ẩm tốt, thích hợp cho một số loại cây trồng cần độ ẩm cao.
Nhược điểm:
- Đặc điểm viên tròn nhẵn khiến rễ cây khó bám vào giá thể, hạn chế khả năng phát triển của cây.
- Độ thoát khí kém, có thể dẫn đến tình trạng thiếu oxy cho rễ cây.
- Giá thành cao hơn so với các loại viên đất nung khác trên thị trường.
Ứng dụng: Viên đất nung Thái Lan là lựa chọn lý tưởng cho trồng rau thủy canh, lan, sen đá, xương rồng. Mặc dù rất nhẹ, nhưng viên đất này có tính thẩm mỹ cao và thường được dùng để phủ mặt chậu.
Những loại cây nào nên dùng viên đất nung?
Viên đất nung là lựa chọn phù hợp cho cây kiểng lá, cây chịu hạn, cây thủy canh hoặc bán thủy canh, và cây bonsai. Viên đất nung giúp cung cấp môi trường thoáng khí, thoát nước tốt và duy trì độ ẩm vừa đủ, ngăn ngừa tình trạng úng rễ.
Tuy nhiên, viên đất nung không phù hợp với cây có bộ rễ nhỏ hoặc các cây cần nhiều chất mùn. Lý do là viên đất nung không cung cấp dinh dưỡng trực tiếp cho cây, nên cần bổ sung thêm dung dịch hoặc phân bón.
4 cách sử dụng viên đất nung
Viên đất nung là một vật liệu trồng cây vô cùng đa năng. Chúng ta có thể tận dụng viên đất nung theo nhiều cách khác nhau để tạo nên những chậu cây xinh xắn và khỏe mạnh.
- Làm lớp lót thoát nước: Viên đất nung rất lý tưởng để làm lớp lót đáy chậu, bồn cây hoặc khu vườn trên mái. Đặt một lớp viên đất nung dày khoảng 5–10 cm dưới đáy chậu hoặc dưới lớp đất trồng giúp ngăn nước đọng, giữ nước dự trữ vừa đủ cho cây mà không làm tăng trọng lượng của cấu trúc.
- Phủ bề mặt đất và trang trí: Rải một lớp viên đất nung lên bề mặt đất trồng (dày khoảng 10 cm) trong chậu cây, luống hoa, hoặc vườn ngoài trời. Lớp đất nung này có tác dụng giữ ẩm, ngăn cỏ dại mọc, giảm bay hơi nước và bảo vệ cây khỏi nhiệt độ thay đổi đột ngột. Đồng thời, nó tạo vẻ đẹp gọn gàng và sạch sẽ cho khu vườn.
- Phối trộn: Bạn có thể trộn viên đất nung với các chất liệu khác như xơ dừa hoặc phân hữu cơ để cải thiện độ thoáng khí và khả năng giữ ẩm của đất. Viên đất nung thường được trộn đều trong giá thể hoặc đặt thành lớp lót đáy chậu để tăng độ bền và ngăn nước đọng.
- Aquaponics: Viên đất nung là giá thể tuyệt vời để trồng cây trong môi trường thủy canh hoặc Aquaponics nhờ độ pH trung tính, thoáng khí tốt và giữ nước hiệu quả. Khi sử dụng, viên đất nung thường được đặt ở toàn bộ khu vực trồng cây, bao gồm cả phần rễ, để hỗ trợ tối đa sự phát triển của cây.
Tóm lại, viên đất nung là giá thể đa năng, lý tưởng cho nhiều loại cây trồng. Xem thêm thông tin về các loại giá thể trộn sẵn khác để có thêm lựa chọn phù hợp!