Nói về ánh sáng cho cây trong nhà và kiểng lá chắc bạn đã nghe hàng chục lần về “ánh sáng trực tiếp” và “gián tiếp” cho cây trong nhà. Mọi blog đều nhắc đến nó, nhưng chính xác thì nó là gì? Có mấy loại? Bài viết này sẽ giúp cho bạn dễ hiểu hơn về ánh sáng và vẽ sơ đồ bố trí cây trong nhà cho phù hợp.
1. Ánh sáng trực tiếp (Direct light) là gì?
Ánh sáng trực tiếp là loại ánh sáng mặt trời chiếu trực tiếp lên lá cây mà không bị cản trở bởi rèm cửa, tường, hoặc bất kỳ vật cản nào. Đây là ánh sáng mạnh nhất mà cây có thể nhận được khi ở trong nhà, tương tự như ánh sáng ngoài trời.
Ví dụ về ánh sáng trực tiếp trong nhà:
- Cây được đặt ngay bên cạnh cửa sổ mà không có bất kỳ vật gì che chắn.
- Ban công hoặc không gian trong nhà với cửa kính lớn đón nắng thẳng vào.
2. Ánh sáng gián tiếp mạnh (Bright indirect light) là gì?
Ánh sáng gián tiếp là ánh sáng mặt trời không chiếu trực tiếp lên cây mà đã bị khuếch tán, phản xạ, hoặc cản lại bởi một vật như rèm cửa, kính mờ, tường, hoặc đồ nội thất. Đây là loại ánh sáng phổ biến và lý tưởng cho nhiều loại cây trồng trong nhà.
Ánh sáng gián tiếp mạnh (Bright Indirect Light): Là ánh sáng gián tiếp nhưng vẫn đủ mạnh, phù hợp với cây cần ánh sáng trung bình đến cao.
4. Ánh sáng gián tiếp vừa (Medium indirect light)
Ánh sáng trung bình xuất hiện cách cửa sổ vài mét, khi cường độ ánh sáng yếu dần. Rèm cửa mỏng sẽ lọc ánh sáng và đây cũng được coi là ánh sáng trung bình. Các loại cây phát triển tốt trong điều kiện ánh sáng trung bình bao gồm Trầu bà, Dương xỉ, Lưỡi hổ, Kim tiền.
5. Ánh sáng yếu (Low light) là gì?
Ánh sáng gián tiếp yếu (Low Indirect Light): Là ánh sáng rất yếu, chỉ phù hợp với cây chịu bóng tối tốt, như cây lưỡi hổ hoặc kim tiền. Những khu vực có ánh sáng yếu, xa cửa, cửa sổ, không nhận được ánh nguồn sáng suốt cả ngày.
Mặc dù cây trồng trong nhà hầu như luôn phát triển tốt hơn trong điều kiện ánh sáng mạnh, một số loại cây vẫn chịu được ánh sáng yếu: Lưỡi hổ, Kim tiền,…
Vị trí nguồn sáng và cường độ
Cường độ và thời gian chiếu sáng phụ thuộc vào vị trí, hướng, độ cao và môi trường bên ngoài. Nếu cửa sổ bạn ở hướng Nam sẽ nhận được nhiều ánh sáng hơn hướng Bắc. Nếu xung quanh nhà bạn có cây to, cường độ ánh sáng sẽ giảm.
Thời gian chiếu ánh sáng
Thời lượng của ánh sáng cũng quan trọng như cường độ của nó và sẽ được đo bằng đơn vị thời gian, như giờ. Thực vật thường sử dụng lượng ánh sáng chúng nhận được trong ngày để xác định thời gian trong năm.
Lượng ánh sáng trung bình cây cần mỗi ngày là khoảng 12-16 giờ và 8 giờ trong bóng tối.
Ví dụ, vào mùa hè, bạn có ngày dài hơn, dẫn đến số giờ nắng nhiều hơn. Trong mắt cây, đây là dấu hiệu bắt đầu đậu quả hoặc ra hoa. Thực vật cũng cần thời gian để nghỉ ngơi và phục hồi, giống như chúng ta cần ngủ.
Chất lượng ánh sáng
Chất lượng ánh sáng được quan tâm nhiều khi trồng cây bằng ánh sáng nhân tạo hơn là ánh sáng tự nhiên. Nói chung, ánh sáng mặt trời là tốt nhất cho sự phát triển của cây nhưng ánh sáng nhân tạo có thể cải thiện chất lượng ánh sáng mà cây nhận được, cải thiện sự phát triển của cây.
Khi cần ánh sáng nhân tạo để bổ sung cho ánh sáng tự nhiên thì quang phổ rất quan trọng. Ví dụ, các bước sóng đỏ, đỏ xa và xanh lam là quan trọng nhất cho sự phát triển của thực vật. Muốn cây khỏe mạnh, cần cung cấp cả ba bước sóng.
Tác hại của việc thiếu ánh sáng
Cây trồng trong nhà có thể trở nên khẳng khiu hoặc “chân dài” khi chúng vươn dài ra để lấy thêm ánh sáng. Khi được trồng ở nơi có ánh sáng chiếu tới từ một hướng, chúng có thể phát triển gầy.
Tham khảo
Lighting for Indoor Plants | University of Maryland Extension (UME)
House Plant Care 101: Light | Fast Growing Trees
Houseplant Sunlight Guide | Plant Addicts
