Không ngoa khi nói Philodendron là ‘nữ hoàng’ của các loại cây trong nhà, hãy cùng KLA tìm hiểu tất tần tật về philo qua bài viết này.
Tìm hiểu về Philodendron
Philodendron là một chi thực vật có hoa trong họ Ráy (Araceae). Những cây Philodendron được mọi người biết đến vì chúng có tán lá đa dạng và hấp dẫn, là lựa chọn phổ biến để trang trí trong nhà và cảnh quan.
| Kingdom/ Giới | Plantae |
| Order/ Bộ | Alismatales |
| Family/ Họ | Araceae |
| Subfamily/ Phân họ | Aroideae |
| Tribe/ Tông | Philodendreae |
| Genus/ Chi | Philodendron |
Philodendron có nguồn gốc từ các vùng nhiệt đới của châu Mỹ, chủ yếu ở Trung và Nam Mỹ. Tính đến ngày nay, có hơn 500 loài philodendron được chấp nhận và còn nhiều loài chưa được phát hiện.
Đặt tính Philodendron
Lá cây
Cây Philodendron lá rất đa dạng về hình dáng, màu sắc và kích thước, lá thường có bề mặt bóng một số nhung, ánh bạc hoặc có nhiều hơn một màu. Một số hình dạng lá phổ biến:
Hình trái tim: Đây là hình dạng lá philodendron cổ điển và được tìm thấy trên nhiều giống phổ biến, chẳng hạn như Philodendron cordatum và Philodendron Plowmanii.
Lá xẻ: Hình dạng lá ấn tượng này có thùy sâu, tạo cho nó vẻ ngoài như lông vũ. Cây philodendron lá xẻ như Philodendron bipinnatifidum, hay Philodendron Warscewiczii.
Thuôn dài: Một dạng lá phổ biến khác của philodendron là thuôn dài và hẹp như hình mũi tên, chẳng hạn như cây Philodendron Billietiae (Hạc Cam).
Xem thêm bài viết về: 40 hình dạng lá cây phổ biến trong tự nhiên.
Thân cây
Thân cây Philodendron là một bộ phận quan trọng của cây, có chức năng hỗ trợ, vận chuyển chất dinh dưỡng và nước, đồng thời đóng vai trò cho sự phát triển của lá và rễ.
Thân cây Philodendron có thể có hình dạng khác nhau tùy thuộc vào loài. Nói chung, nó thường là một thân mềm nhưng cũng khá cứng cáp, có thể đứng thẳng hoặc leo trèo, tùy thuộc vào thói quen sinh trưởng của giống.
Thân của chúng còn tùy thuộc vào thói quen sinh trưởng. Có cây sẽ mọc thẳng đứng, có cây thì thích leo, số khác thì lại thích bò.
Ngoài ra, thân của chúng còn thay đổi tùy theo điều kiện sống như ánh sáng, độ ẩm và nguồn nước. Ví dụ dễ thấy nhất là nếu thiếu sáng thân cây có thể phát triển ốm và dài hơn là khi có đủ ánh sáng.
Đốt (node)
Đốt là những điểm quan trọng trên thân, nơi lá và rễ hoặc hoa xuất hiện. Trên mỗi đốt thương có một bộ phận gọi là mắt ngủ, chúng là các chồi non chưa phát triển của cây.
Các đốt này rất cần thiết cho khả năng tạo ra cây mới thông qua các phương pháp như cắt đốt hoặc chiếc cành.
Rễ và rễ khí
Philodendrons có cả rễ trên không (rễ khí) và dưới lòng đất. Rễ khí có nhiều hình dạng và kích thước và bắt nguồn từ hầu hết các vết đốt của cây hoặc đôi khi từ một thân đốt.
Kích thước và số lượng rễ khí trên mỗi đốt phụ thuộc vào sự hiện diện của chất nền thích hợp để rễ tự bám vào. Rễ trên không phục vụ hai mục đích chính. Chúng cho phép philodendron tự bám vào thân cây khác trong tự nhiên, và mục đích thứ hai là cho phép nó thu thập nước và chất dinh dưỡng.
Những rễ trung chuyển này có xu hướng bám sát vào chất nền mà philodendron bám vào và di chuyển thẳng xuống dưới để tìm kiếm đất.
Thói quen sinh trưởng
Philodendrons có thể được trồng ngoài trời ở vùng khí hậu ôn hòa ở những nơi râm mát. Chúng phát triển mạnh ở vùng đất ẩm có hàm lượng chất hữu cơ cao.
Ở những vùng có khí hậu ôn hòa hơn, chúng có thể được trồng trong chậu đất một số có thể trồng trong nước (thủy sinh) như Philodendron Oxycardium.
Cây trồng trong nhà phát triển mạnh ở nhiệt độ từ 20 đến 26 °C và có thể tồn tại ở mức ánh sáng thấp hơn so với các loại cây trồng trong nhà khác. Mặc dù philodendron có thể tồn tại ở những nơi tối nhưng chúng lại thích ánh sáng hơn. Lau sạch lá bằng nước sẽ loại bỏ bụi và côn trùng.
Chăm sóc Philodendron
Ánh sáng: Philodendron thường phát triển mạnh trong ánh sáng gián tiếp hoặc được có màn che giảm sáng. Tránh ánh nắng trực tiếp vì có thể làm cháy lá.
Tưới nước: Để lớp đất trên cùng khô hẳn giữa các lần tưới. Tưới nước quá nhiều có thể dẫn đến thối rễ.
Nhiệt độ: Chúng thích nhiệt độ từ 65-80°F (18-27°C).
Độ ẩm: Philodendrons thường chịu được độ ẩm trung bình trong nhà nhưng đánh giá cao độ ẩm cao hơn.
Đất trồng/ giá thể: Hỗn hợp bầu đất thoát nước tốt là điều cần thiết để ngăn ngừa úng.
Xem thêm các loại giá thể trồng cây trong nhà khác.
Bệnh hại thường gặp
Philodendron là một loại cây nhiệt đới phổ biến, được yêu thích bởi những chiếc lá lớn, bóng bẩy. Tuy nhiên, chúng cũng dễ bị một số loại sâu bệnh tấn công. Dưới đây là một số loại sâu bệnh thường gặp ở philodendron:
Sâu hại Philodendron
Rệp vảy: Những côn trùng nhỏ, hình bầu dục này có thể được tìm thấy ở mặt dưới của lá. Chúng hút nhựa cây từ cây, khiến lá bị vàng và rụng.
Rệp sáp: Những côn trùng nhỏ, mềm mại này có thể được tìm thấy ở mặt dưới của lá và ở các nách lá. Chúng cũng hút nhựa cây từ cây, khiến lá bị vàng và rụng.
Nhện đỏ: Những loài gây hại nhỏ bé này rất khó nhìn thấy bằng mắt thường, nhưng chúng có thể gây ra thiệt hại đáng kể cho cây. Chúng tạo ra những mạng mỏng trên lá và hút nhựa cây từ cây, khiến lá bị vàng và rụng.
Sâu trắng: Những con sâu nhỏ, màu trắng này có thể được tìm thấy ở mặt dưới của lá. Chúng ăn lớp biểu bì của lá, khiến lá bị đốm nâu và chết.
Bệnh thường gặp trên Philodendron
Bệnh thối rễ: Bệnh do nấm này gây ra sự thối rữa của rễ cây. Các triệu chứng bao gồm lá vàng, héo úa và còi cọc. Dư nước cũng có thể dẫn đến thối rễ.
Bệnh cháy lá: Bệnh do nấm này gây ra các đốm nâu hoặc đen trên lá. Các đốm có thể lan rộng và giết chết toàn bộ lá.
Bệnh đốm lá: Bệnh do nấm này gây ra các đốm nâu hoặc đen trên lá. Các đốm có thể làm hỏng lá và khiến chúng rụng.
Có một số phương pháp điều trị khác nhau cho sâu bệnh hại trên philodendron. Các phương pháp điều trị bao gồm:
- Loại bỏ sâu bệnh bằng tay: Đây là một phương pháp hiệu quả để kiểm soát các đợt nhiễm trùng nhỏ.
- Sử dụng xà phòng diệt côn trùng: Xà phòng diệt côn trùng có thể được sử dụng để tiêu diệt rệp vảy, rệp sáp và các loài gây hại khác.
- Sử dụng dầu neem: Dầu neem là một loại thuốc trừ sâu tự nhiên có thể được sử dụng để kiểm soát nhiều loại sâu bệnh.
- Sử dụng thuốc diệt nấm: Thuốc diệt nấm có thể được sử dụng để điều trị các bệnh do nấm.
Ươm trồng, nhân giống
Cắt node (Cutting) Philodendron
Cây mới có thể được trồng bằng cách cắt thân có ít nhất một đốt (node) bao gồm mắt ngủ. Sau đó, cắm trong nước hoặc chậu có giá thể thông thoáng như đá perlite hoặc rêu.
Nên đặt trong môi trường có nhiệt độ mát, thoáng và ẩm cao. Sau khi ra rễ, cây có thể được trồng vào chậu lớn hơn hoặc trồng trực tiếp bên ngoài.
Chiếc cành
Một số philodendron cũng có thể nhân giống bằng phương pháp chiếc cành, đây là một phương pháp nhân giống không phổ biến lắm trên cây philodendron.
Gieo hạt Philodendron
Chúng không phải là loài thường xuyên ra hoa và cho hạt, nếu như môi trường sống không phù hợp thì việc ra hoa có khi sẽ không diễn ra. Các nhân trồng cây philodendron thường có ít cây cùng loại, cho nên khả năng thụ phấn khi ra hoa rất thấp.
Về lý thuyết là nhiều loài philo có hạt nhưng thường thì người chơi không sử dụng cách này để nhân giống.
Cấy mô Philodendron
Cấy mô là một phương pháp nhân giống bằng cách sử dụng một phần mô của cây sau đó sử dụng một số chất để kích thích rễ và cây con sinh trưởng lên từ mô đó.
Phương pháp này giúp tạo ra các cây mới với đặc tính gen giống hệt với cây mẹ. Đây là phương pháp phổ biến nhất thường áp dụng cho các loài cây philodendron có thể làm kinh tế.
Lai tạo Philodendron
Việc lai tạo các cây philodendron khá dễ dàng nếu có sẵn các loài thực vật có hoa, bởi vì chúng có rất ít rào cản. Tuy nhiên, một số khía cạnh có thể làm cho việc lai tạo các cây philodendron trở nên khó khăn hơn như việc chúng thường ra hoa vào những thời điểm khác nhau và thời điểm mà hoa mở ra cũng khác nhau tùy theo từng cây. Phấn hoa và cụm hoa đều có tuổi thọ ngắn.
Tuổi thọ của phấn hoa có thể kéo dài đến vài tuần bằng cách bảo quản nó trong hộp màng trong tủ lạnh. Nếu chùm hoa không được thụ tinh, nó sẽ rụng, thường trong vòng vài tuần.
Lợi ích khi trồng Philodendron
Cũng như việc trồng cây trong nhà (indoor plant), việc trồng Philodendron mang lại nhiều lợi ích, không chỉ làm cho không gian sống trở nên xanh tươi và trang trí mà còn có những ảnh hưởng tích cực đến môi trường và sức khỏe tinh thần. Lý do khiến philodendron trở thành “nữ hoàng” của các loại cây indoor là vì chúng dễ chăm sóc, phát triển nhanh, nhân giống dễ dàng và có nhiều hình dáng khác nhau.
Xem thêm lợi ích trong bài viết: 10 lợi ích tuyệt vời khi trồng cây trong văn phòng.
Độc tính Philodendron
Nên nhớ Philodendron có chứa tinh thể canxi oxalate, có thể gây độc nếu nuốt phải. Giữ chúng xa tầm tay của vật nuôi và trẻ em. Nguy cơ tử vong có thể xảy ra dù cực kỳ thấp. Nói chung bạn không nên ăn sống hoặc nấu mấy cây philo này. Nếu nhà có thú cưng thì hãy quan sát xem chúng có “ăn vụng” lá cây hay không.
Các loại Philodendron phổ biến
Sự đa dạng về hình thái, thói quen sinh trưởng khiến cho Philodendron được nhiều người sưu tầm và trồng tại nhà.
Sự đa
Một số dòng philodendron có lá xẻ thùy (lobed leaf) tạo nên hình dáng ấn tượng cho lá. Thùy của chúng cũng phụ thuộc vào môi trường và điều kiện sinh trưởng.
Ngoài ra rất nhiều dòng philodendron đột biến (var) có màu sắc ấn tượng cũng là một lý do khiến cho loại cây này được nhiều người ưa thích.
Cảm ơn bạn đã xem bài viết của KLA! Rất mong nhận được những bài viết, nội dung, ý tưởng từ cộng đồng. Vui lòng liên hệ với chúng tôi qua email homeofleaf@gmail.com